Nieuws

1 Er is een verbod voor prijsacties van meer dan 25%

In de wet staat nu een verbod op het geven van meer dan 25% korting op alcoholhoudende drank in de detailhandel (zowel fysiek, als online). Stuntaanbiedingen voor alcoholische drank zoals “twee halen, één betalen”, "vandaag voor de helft van de prijs" of “30% korting” zijn niet meer toegestaan. Doel hiervan is te voorkomen dat klanten zich door prijsacties laten verleiden om méér alcohol te kopen dan zij van plan waren. Het gaat wel over de presentatie van het voordeel en niet over de prijs uiteindelijk zelf. Een krat bier kan nog steeds voor €10 worden verkocht en ook wijn mag als 'kelderrestant' worden verkocht, en zelfs mogen afgeprijsd, maar dan geldt de regel "niet meer dan 25% afprijzen". VDN-slijters hielden zich de afgelopen jaren overigens al aan de STIVA-reclamecode, waardoor meer dan 50% korting of het gebruik van termen als "gratis" al niet meer werden gebruikt.

2. Regels voor online verkoop van alcoholhoudende drank

Er geldt een verplichte controle op leeftijd bij de online bestelling van alcoholhoudende drank (leeftijdsverificatie). Deze leeftijdsverificatie vindt voorlopig nog plaats door een verplichte leeftijdsvraag met een vinkje, en later komt er een leeftijdsverificatiesysteem.
Naast deze check bij de online verkoop, moet de verkoper beschikken over een geborgde werkwijze (een document). Deze werkwijze borgt dat de alcoholhoudende drank slechts wordt afgeleverd op het door de koper opgegeven adres of bij een distributiepunt én dat de leeftijd van de persoon aan wie alcohol wordt afgeleverd wordt vastgesteld aan de hand van een geldig identificatiebewijs. Bezorgdiensten lieten de laatste jaren geen goede nalevingscijfers zien. "Afleveren bij de buren" mag wettelijk gezien vanaf 1 juli niet meer. De verkoper is wettelijk eindverantwoordelijk, maar in de wet ligt ook vast dat een bezorger niet alleen maar een inspanningsverplichting heeft. Als een bezorgdienst zich niet aan de afgesproken (en jaarlijks te auditten) werkwijze houdt, is schadeverhaal van de verkoper op de bezorger wel degelijk mogelijk. Dat is ook logisch, want online verkopers van alcohol betalen extra voor leeftijdsverificatie aan de deur en dat conform een afgesproken geborgde werkwijze wordt gewerkt. Het zou ook niet kloppen als dat slechts een inspanningsverplichting is en het doorzetten van schadeverhaal en boetes niet zou kunnen. Een slijter heeft alleen maar een contract met een bezorgdienst en niet met eventuele onderaannemers of gecontracteerde afhaalpunten.

3. Sterk alcoholische drank mag online en fysiek slechts als onderdeel van slijterijassortiment worden verkocht

Online slijters die sterke drank verkopen zullen geen andere producten meer mogen aanbieden dan in fysieke slijterijen mogen worden aangeboden. Voor de fysieke slijters was al geregeld dat het verkopen van sterke drank alleen maar mag plaatsvinden met "aan het slijtersbedrijf gerelateerde producten". De aankoop van sterk alcoholhoudende drank vindt door de scheiding meer bewust plaats.
Dus mogen supermarkten online geen sterk alcoholische drank meer "bijverkopen", ook al loopt dat via een aparte slijterij met een slijterijvergunning. Daarnaast mag een online slijterij (die nog steeds moet beschikken over een vergunning die gekoppeld is aan een fysieke vestiging) geen andere producten aanbieden dan in het nieuwe Alcoholbesluit staan omschreven. "... drinkglaswerk, schenkmandjes, kurkentrekkers, wijnrekjes, afsluitmiddelen voor flessen, koolzuurflessen, koolzuurcapsules, wijnkoelers, shakers, draagtassen, koelboxen en -tassen, onderzetters, papieren servetten, cocktailprikkers, schenkkurken, alsmede van voorlichtingsmaterialen over wijn, cocktails, longdrinks en borrelhapjes en van andere dergelijke voorlichtingsmaterialen, ..."

4 Er geldt een verbod op wederverstrekking

Volwassenen zullen een strafbaar feit begaan, indien zij op voor publiek toegankelijke plaatsen, zoals in de horeca, op festivals maar ook in een slijterij, alcoholhoudende drank (door)geven aan minderjarigen. Herhaaldelijk is uit onderzoek gebleken dat jongeren in de meeste gevallen alcohol krijgen van meerderjarige vrienden of familie en niet in slijterijen bijvoorbeeld. Als een aankoop in een slijterij overduidelijk bedoeld was om door te geven aan een minderjarige, werd deze verkoop de afgelopen jaren al geweigerd. Nieuw is nu dat degene die aangekochte alcoholische drank doorgeeft in publiek toegankelijke ruimten óók strafbaar is. Maar dit is relevanter voor de horeca en op festivals dan voor slijters. Ketenslijters wisten de afgelopen jaren bij onderzoeken met mystery shoppers telkens ruim 80% van de pogingen te stoppen.

5. Toegangsverbod slijterij voor minderjarigen zonder begeleiding verval

Het inmiddels overbodig geachte verbod op toegang tot een slijterij voor minderjarigen zonder begeleider van 21 jaar of ouder vervalt. Het is de verkoophandeling aan minderjarige die strafbaar was en blijft en dus niet meer of iemand met bijvoorbeeld een kinderwagen een slijterij zou betreden.

6. Minderjarige testaankopers kunnen worden ingezet bij toezicht

Bij het toezicht op de naleving van het verbod voor minderjarigen om op publieke plekken alcoholhoudende drank in hun bezit te hebben, mogen gemeenten en de NVWA 16- en 17-jarige testkopers inzetten. In de regel gebeurde dat al met 17-jarigen, voorzien van allerhande strenge protocollen, maar nu is het ook wettelijk toegestaan. Het ministerie van VWS maar ook de VDN als vereniging auditten aangesloten leden jaarlijks op de naleving van leeftijdsgrenzen.

7. Betaalde proeverij in slijterijen gaan mogelijk worden

Betaalde proeverijen in alle slijterijen van een gemeente kunnen bij gemeentelijke verordening worden toegestaan. Deze proeverijen mogen dan plaatsvinden op dagen en tijden waarop de desbetreffende slijterij normaal gesproken gesloten is en de Winkeltijdenwet opening wel toestaat. Ook moet de lijst van aanwezigen bekend zijn op dat moment en mogen alleen de op de proeverij aangeboden dranken worden verkocht. Elke gemeente zal door de samenwerkende Nederlandse slijterijen worden uitgenodigd om dit mogelijk te maken in de gemeentelijke verordening.

8. Aanwijzing alcoholoverlast-gebied

Als sprake is van een ernstige aantasting van de openbare orde, de leefomgeving of de volksgezondheid, kan bij gemeentelijke verordening een gebied kunnen worden aangewezen als "alcoholoverlast-gebied". In die verordening kan dan worden bepaald dat:

• de verkoop/verstrekking van zwakalcoholhoudende drank vanuit bepaalde verkooppunten verboden of (in tijd) beperkt wordt
• aanvragen voor een vergunning op grond van de Alcoholwet geweigerd kunnen worden, en
• er bepaalde verboden of beperkingen worden opgelegd, zoals het happy hours-verbod uit de wet

Dit artikel is er bij de behandeling van de wet op het laatste moment extra ingekomen. Een burgemeester kan "ernstige aantasting van de openbare orde, de leefomgeving of de volksgezondheid" redelijk breed opvatten en de lengte van de maatregel is niet in tijd begrensd. Het is onduidelijk met welke mate van proportionaliteit, welke gemeenten dit artikel gaan inzetten. Amsterdam lijkt eerste stappen te zetten om delen van het centrumgebied te gaan droogleggen. Dat strijdt met het belang van ondernemers die panden hebben gehuurd en daarin vaak flink hebben geïnvesteerd en zich houden aan bestaande wet- en regelgeving. De tijd moet leren of dit een proportionele maatregel is die echt maatschappelijke waarde heeft.