Standpunten

Het gevoerde alcoholbeleid in Nederland is erg succesvol geweest de afgelopen jaren

• De gemiddelde alcoholconsumptie c.q. -verkoop is 17% gedaald sinds 2000; aantal slijters daalt eveneens fors
• Percentage automobilisten met te veel drank op achter het stuur, is afgelopen 15 jaar meer dan gehalveerd
• Percentage zwangere vrouwen dat drinkt is de laatste 8 jaar met 60% afgenomen.
• Het aantal middelbare scholieren dat zegt ooit in hun leven alcohol gedronken te hebben daalde tussen 2003 en 2015 van 84% naar 45%.
• Het percentage jongeren dat aan bingedrinken (meer dan 5 glazen bij een gelegenheid) doet, is de afgelopen tijd spectaculair gedaald. Bij 12-jarigen bijvoorbeeld van 17,5% in 2003 naar 2,2% in 2015. Ook 15- en 16-jarigen doen de laatste tien jaar fors minder aan bingedrinken; in 2005 bedroeg het aantal 15- en 16-jarigen dat aan bingedrinken had gedaan de afgelopen 4 weken 57,8%, in 2015 nog 39%.

Het overall beeld is dat gevoerde generieke alcoholbeleid ook generiek goed heeft gewerkt.

Het is dus erg belangrijk dat alcohol op een verantwoorde manier wordt verkocht of geschonken. De bij de RND aangesloten leden van de VDN laten zien dat het kan: Gemiddeld werd bij een representatieve steekproef 81% van de aankopen door minderjarige mysteryshoppers succesvol voorkomen.

We zien bij het tot stand komen van nieuwe alcoholwetgeving wel nog enkele verbeteringen

1. Zorg in nieuwe DHW gelijk speelveld door online slijters, die sterk en/of zwak alcoholische drank verkopen slijtvergunningplichtig te maken, hanteer dezelfde assortimentsbeperkingen online en offline te hanteren en - belangrijk - laat een nationaal team van inspecteurs (NVWA) controleren op een sluitende controle bij aflevering van online bestellingen. Onduidelijk is namelijk wie, wanneer controleert (bij bestelling, verzending of aflevering; dat gebeurt op verschillende plaatsen)
2. Soweiso is het een goede zaak controle op naleving overhevelen van gemeenten naar de NVWA. Het is niet uit te leggen dat regionale verschillen bestaan in handhaving.
3. Stel een meldplicht in voor wie alleen zwak alcoholische drank verkoopt, zodat controle op naleving mogelijk is doordat handhaving ondubbelzinnig weet wie in Nederland alcohol verkoopt. Nu kunnen warenhuizen en zaken die hoofdzakelijk food verkopen bijvoorbeeld wel of niet alcohol verkopen. Dat is voor handhaving onduidelijk. Een eenmalige melding zou volstaan. Vergelijk met wat nu ook gebruikelijk is bij voedselhygiène: niet leidend is hoe je bij de KvK bent ingeschreven, maar wat je doet. Heb je een keukeninrichting, dan maak je dat kenbaar bij de NVWA.
4. Behoud verdeling assortimentsbeperking en mogelijkheid tot proeven, maar sta vergunninghouders wel toe hierover te mogen communiceren in hun winkel.
5. Verruim het “besluit aanvulling omschrijving slijtersbedrijf” zodat er een gelijk speelveld ontstaat met betrekking tot kerst/cadeaupakketten. Nu mag een kaasspeciaalzaak kerstpakketten verkopen met wijn, alsook een warenhuis. Maar slijters mogen geen kerstpakketten verkopen. Of ze bevatten alleen flessen drank en mogelijk een kurkentrekker.
6. Stop met verplichting om leidinggevenden bij te laten schrijven op de slijtvergunning. Er is al een landelijk register voor gediplomeerden SVH Sociale Hygiëne. Dat register is al openbaar en dus te gebruiken door handhaving. Komt inspectie op bezoek, dan meldt de leidinggevende zich en zoekt inspectie haar/hem op in dat register. Het nu almaar bij- en uitschrijven van leidinggevenden op de vergunning leidt tot enorme administratieve lasten én kosten.
7. Schaf de eis af dat een leidinggevende 21 jaar moet zijn. Neem 18 jaar als leeftijd.
8. Pak excessen en problematisch alcoholgebruik, zoals binge-drinkende jongeren, met specifieke middelen aan en niet met de bestaande generieke middelen als accijns, reclameverboden en terugbrengen van aantallen verkooppunten. Dat heeft generiek z'n werk gedaan. Nu is het nodig om specifieke middelen in te zetten voor specifieke, kwetsbare groepen; problematisch alcoholgebruik.
9. Benadruk de maatschappelijke norm NIX18 verantwoord alcoholgebruik, vooral bij ouders en meerderjarige vrienden. We zien dat in meer dan 80% van problemen die ontstaan met minderjarigen, deze hun oorsprong hebben thuis of uit door de medewerking van ouders of meerderjarige vrienden. Ook hier helpen generieke middelen als middelen als accijnsverhoging, reclameverboden en terugbrengen van aantallen verkooppunten niet.
10. Stel doorverkoop/verstrekking strafbaar in plaats van de “verkoop die kennelijk is bedoeld voor wederverkoop” in de winkel. Nu is een slijter strafbaar als deze een fles alcohol verkoopt aan een moeder die met dochter aan de kassa staat en aannemelijk is dat moeder de fles koopt voor haar dochter. De moeder is echter niet strafbaar.
11. Blurring is prima, maar niet met producten die risico’s opleveren voor volksgezondheid (zoals alcohol) of die de (openbare/brand) veiligheid aantasten. En al helemaal niet gratis weggeven.