Standpunten

Wat is er aan de hand?

Verschillende media publiceerden eerder artikelen over individuele conflicten in de franchisesector. Volgens franchisegevers zijn er echter geen aanwijzingen voor structurele onevenwichtigheden in deze relaties of in de sector in het algemeen. Een onafhankelijke onderbouwing van nut en noodzaak voor specifieke franchisewetgeving ontbreekt. En in die opvatting staan franchisegevers niet alleen. Verschillende andere partijen, zoals onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen (zie artikel), die jarenlang onderzoek doen onder franchisenemers én franchisegevers, en advocaten (zie artikel) delen deze mening. De Vereniging voor franchiseadvocaten (DFA) schreef zelfs een alternatieve code.

De NFC in de huidige vorm bevat een aantal bepalingen waar veel franchisegevers problemen mee hebben. De wettelijke verankering van die gedetailleerde code leidt tot administratieve lasten én ongewenste juridisering van de relatie tussen franchisegevers en –nemers. Volgens de overgrote meerderheid van franchisegevers is de NFC té uitgebreid, staan er onderwerpen in die niet in een gedragscode thuishoren maar in het franchisecontract, zijn verder definities niet helder, ontbreken belangrijke verplichtingen en wordt de zorgplicht van de franchisegever verder uitgebreid, wat niet in lijn is met de geldende jurisprudentie.

Als de minister de NFC in de huidige vorm oplegt aan de sector, kunnen franchiseformules minder voortvarend innoveren/groeien. Verder moeten ze flinke kosten maken om contracten aan te passen (“Pas toe, leg uit”) en moeten formules zichzelf indekken tegen mogelijke problemen, die voor de rechter zullen worden uitgevochten. Deze kosten zullen vooral zwaar wegen voor de kleinere formules. 78% van alle Nederlandse franchiseformules heeft minder dan 50 franchisenemers, met veelal maar enkele medewerkers in een centrale organisatie.

De kosten voor het exploiteren van een franchisemodel zullen hierdoor stijgen. Op deze manier verdwijnt het huidige voordeel van franchiseformules ten opzichte van filiaalbedrijven. Immers, doordat een franchisegever in de samenwerking centraal de formule blijft ontwikkelen, kan een franchisenemer zich richten op het invullen van zijn lokale ondernemerschap. Volgens de genoemde onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen: “kan dit alles leiden tot faillissementen, verschraling van het aanbod van bijvoorbeeld winkels, horeca en dienstverleners en verlies van werkgelegenheid. Ook de aantrekkelijkheid van Nederland als vestigingsplaats voor buitenlandse formules vermindert”.

Wat vindt de Commissie Franchising RND+ ervan?

Ondanks dat het nog te vroeg is voor wetgeving, bevat het wetsvoorstel zelf wel een basisset aan voorwaarden waarover in een goede gedragscode afspraken kunnen worden gemaakt. Franchisegevers blijven daarover graag in gesprek met een representatieve groep van franchisenemers en de overheid. Franchisegevers willen graag een gedragscode, maar zoals aangegeven niet de NFC in de huidige vorm. Het is frustrerend dat ondernemers aan de overheid om een wet vragen en niet willen praten over een gedragscode op basis van zelfregulering, en dat de overheid daarin mee wil gaan.

En wat doet de Commissie Franchising RND+ eraan?

De RND heeft besloten om een Commissie Franchising op te richten om te werken aan draagvlak voor een franchisecode op basis van zelfregulering. Aan deze commissie nemen ook niet-leden deel uit andere sectoren (vandaar Commissie Franchising RND+), dit zijn onder andere: Ahold Delhaize (Albert Heijn; Etos en Gall & Gall zijn lid van RND), Centraal Bureau Fast Food Service, Coop, Emté, FEBO, Euretco (inkooporganisatie en formulebeheerder), FHC formulebeheer (Cafetaria Family, Foodmaster en Vital 4 Skool), Intratuin, Jumbo Supermarkten, Sligro met horecaformules als Big Snack en Plaza, Straetus Incasso en Wave kappers.

De RND heeft besloten om een Commissie Franchising op te richten om zo de expertise van de RND op het vlak van belangenbehartiging aan die van de NFV te koppelen, die traditioneel de vereniging voor franchising is. Wij trekken gezamenlijk op met één agenda en gecombineerde inzet. Uiteindelijk doel is één Nederlandse Franchise Federatie, waarbij franchisenemers én –gevers zijn aangesloten en die gezamenlijk één gedragscode onderschrijven op basis van zelfregulering.